Belirli kuralları olan tüplü dalış sporu, gereklilikleri uygulandığında, dünyadaki pek çok ekstrem spordan daha güvenli bir uğraştır. Türkiye’de Türkiye Sualtı Sporları Federasyonu (TSSF) tarafından resmi olarak tanınan tüplü dalış sporu, aktif olarak dalış eğitimi veren uzman dalış merkezlerinin çalışmaları ile birlikte su altına bilinçli dalıcılar yetiştirmektedir. 1981 yılında CMAS (Confédération Mondiale des Activités Subaquatiques) / Dünya Sualtı Aktiviteleri Konfederasyonu’na üye olan Türkiye Sualtı Sporları Federasyonu (TSSF), su sporları alanındaki, buna tüplü dalış (donanımlı dalış) dahil, pek çok branş için de uluslararası bir bilinirliğe sahip olmuştur. Dalış yapabilmek için verilecek eğitimin teorik ve pratik içeriğinden ve dalıcı belgelendirme sisteminden sorumlu olan federasyon, kendisine bağlı dalış merkezlerinin denetim çalışmalarını günümüzde de aktif olarak sürdürmektedir.

Her maceranın başlangıcında olduğu gibi, tüplü dalış sporunun da başlangıç seviyesinden profesyonelliğe doğru gelişim gösterebileceğiniz bir eğitim süreci bulunmaktadır. Temel olarak bahsedeceğimiz bu seviyeler, su altındaki dünyanın daha bilinçli ve kontrollü bir şekilde keşfedilmesi için dalıcı adaylarına anlatılmaktadır. 

Eğitimler, deniz ile iç içe büyüyen bir insanın bile su altındaki dünyada uyması gereken farklı bir kültürü dalıcı adaylarına kazandırmaktadır. Yazının başında da belirttiğimiz gibi ekstrem olarak tanımlanmasının en temel nedeni, seviyeler ve uzmanlık seçenekleri arttıkça dalış limitlerinin çeşitlenmesidir. Disiplinli planlamalarla teorik ve pratik yeterliliklerin üzerinden sık sık geçmek her sporda olduğu gibi tüplü dalış sporu yapan dalıcıların temel anahtarıdır. Tüplü dalış sporunu yapabilmek için sağlık durumu elverişli olan kişinin alınacak eğitimleri dikkatli bir şekilde eksiksiz tamamlaması hem dalış eğitmenlerinin hem dalıcı adayının uyması gereken en temel adımdır. 

Peki ilk aşamada sizi ne karşılayacak?

1 yıldız dalıcı eğitim programına başlamak için 14 yaşını doldurmuş olmak, yüzme bilmek ve eğer 18 yaşından küçükseniz veli onayı ile eğitime başvurmak gereklidir. Dalış eğitimine başlanmadan önce sağlık durumunuzun elverişli olup olmadığına dair bir sağlık rapor formu doldurmanız istenir. Form cevaplarınızda doktor onay raporu almanız gerekli görülürse dalış merkezi sizden bu onay formunu talep eder.

Gözünüzü korkutmasın, bu aşamalar her spor için oldukça yaygın ve yapılması zorunlu tutulan başlangıç adımlarıdır. Sizin ve eğitim alacağınız kurumun güvenliği için bu detayların bilinmesi, alacağınız eğitimin kalitesini olumlu yönde etkilemektedir.

Tüplü dalışın başlangıç seviyesi : 1 Yıldız Dalıcı
Teorik eğitimle başlayacak dalıcı adayı 12 saat süren bir konu anlatımıyla;
Temel Donanım, Temel Dalış İşaretleri, Basınç ve Hacim İlişkileri, Bağımsız Aletli Dalış Donanımı, Fizik Fizyoloji, Yüzerlik Ekipmanları, Dalış Elbiseleri ve Ek Malzemeleri, Malzemelerin Bakımı ve Saklanması, Kendini ve Başkasını Kurtarma, Güvenli Dalış Kuralları, Dalış Bölgesi Seçimi ve Koruma, Dekompresyon Tabloları başlıkları altında detaylı bir eğitim alır. Bir teorik sınava girer ve başarılı olduğunda pratik eğitimlere başlamaya hak kazanır.

Pratik eğitimler, dalıcı adayına sığ su çalışmaları ve 5 deniz dalışı ile tamamlanacak şekilde dalış eğitmeni tarafından planlanır. Bu eğitim içeriğinde dalıcının, sualtında kullanacağı haberleşme işaretleri, su altına giriş disiplini, tüplü dalış ekipmanlarını nasıl kuşanılması, nefes alıp verirken nelere dikkat edileceği, regülatörden su tahliye sisteminin nasıl yapıldığı, dalış eşi ile hava kaynağının nasıl paylaşılacağı, su altında ve üstünde yüzerlilik için kullanılan donanım nasıl kontrol edileceği, suyun altında maskenin çıkarılıp takılması, maskenin içine su girmesi durumunda maskeden su tahliyesi, hareket etmek için kullanılan paletlerin nasıl doğru şekilde kullanılacağı, tüplü dalış ekipmanlarının sualtı ve su üstünde doğru sırayla ve doğru şekilde çıkarılıp tekrar kuşanılması, temel ilk yardım ve kurtarma kuralları, dalış teknesinde/dalış yapılan merkez ve alanlarda dikkat edilmesi gereken kuralları, su altında çevreyi ve kendi dalış güvenliğini korumayı öğreten detaylı su çalışmaları yapılır. Dalıcı adayı bu eğitim becerilerini eksiksiz bir şekilde tamamladığı takdirde federasyondan 1 yıldız dalıcı olduğuna dair resmi bir belge almaya hak kazanır ve uluslararası sularda 18 metre derinliğe kadar yanında en az üç yıldız dalıcı veya bir dalış eğitmeni ile dalış yapabilir.

Uluslararası sularda yaygın olarak yapılmakta olan ve federasyonumuz tarafından da karasularımızda uzun yıllardır denetlenerek yapılmakta olan dalış, başlaması kolay ancak birçok altın kuralı da içinde barındıran bir spordur.  Başlangıç seviyesinde alacağınız bu temel eğitimler, sportif amaçlı faaliyet gösterdiğimiz dalış aktivitelerinde sınırların korunmasını ve güvenli bir dalış gerçekleştirme evrelerinde dalıcıya titiz bir bakış açısı sunar.  

Dalış eğitimleriniz zamanla yerini tecrübelerinizi anlatacağınız anılara dönüşecek. Dalış ile ilgili Macerita’da yazılar görmeye devam edeceksiniz, bu süre içerisinde maviyle kalmaya devam ediniz!

Eğer ilginizi çektiyse bu yazının devamında Tüplü Dalış Nedir ve Nasıl Yapılır?, Tüplü Dalışın Tarihine Doğru Bir Yolculuk, Tüplü Dalışın Tarihine Doğru Bir Yolculuk: Kaptan Cousteau başlıklı yazılarımıza da göz atabilirsiniz.