Doğa yürüyüşü, doğa ile çevrili olduğumuz yerlerde yapılan yürüyüşlere denir. Günübirlik yapılabilirken, haftalar süren uzun doğa yürüyüşleri de yapılabilmektedir. Bu yazımızda da süresinden bağımsız olarak, doğa yürüyüşü ile ilgili sizlerden gelen ve herkesin aklında olabilecek soruları gündeme getirdik. Buradaki sorular, Deniz Yağmur Karatepe, M. Ufuk Ural, Selim Ölçüoğlu ve Reyhan Çağaç tarafından cevaplandı. Doğa yürüyüşü ile ilgili daha detaylı bilgiler için  Akademi sayfamıza göz atmayı ihmal etmeyin!

Soru işaretlerinizin giderilmesini ve doğanın büyüleyici manzaraları eşliğinde yürüyüşlerinizin olmasını dileriz!

‍

Doğa yürüyüşü nedir? 

Doğa yürüyüşleri, doğanın farklı coğrafyalarında, farklı zorluk derecelerinde ve farklı sürelerde gerçekleştirilen yürüyüşlerdir. Doğa yürüyüşü adından da anlaşıldığı üzere doğada veya doğal güzelliklerin bulunduğu alanlarda gerçekleştirilir. 

Hiking ve trekking farkı nedir?

Hiking, günübirlik doğa yürüyüşlerine verilen isimdir. Günübirlik doğa yürüyüşleri kısa sürelidir, genellikle belirli patikaları vardır ve bu patikaların başlangıç ve bitiş noktası genellikle bilinmektedir, uzun doğa yürüyüşlerine göre daha kolaydır ve kamp yapmaya gerek duyulmamaktadır. Trekking ise uzun süreli doğa yürüyüşlerine verilen isimdir. Uzun süreli doğa yürüyüşleri, günübirlik doğa yürüyüşlerine göre daha çok deneyim, beceri ve kondisyon gerektirir, daha engebeli ve zorlu arazilerde gerçekleştirilebilir ve kamp yapmayı veya rota üzerinde konaklamayı gerektirir.

Bu konuda daha detaylı bilgi edinmek için 'Doğa Yürüyüşü Nedir?' başlıklı yazımıza mutlaka göz atın!

Nerelerde doğa yürüyüşü yapılabilir? 

Günübirlik doğa yürüyüşleri, ormanlarda, vadilerde, önceden belirlenmiş ve başlangıç ile bitiş noktası belli olan patika veya parkurlarda gerçekleştirilebilir. Uzun süreli doğa yürüyüşleri ise ormanların, vadilerin ve patikaların yanı sıra el değmemiş doğal güzelliklerin arasında, yüksek irtifada veya dağlık bölgelerde de gerçekleştirilebilir

Tek başıma doğa yürüyüşü yapabilir miyim?

Her doğa sporunda olduğu gibi doğa yürüyüşlerinde de önemli olan deneyime sahip olmak veya yürüyüşü deneyimli kişiler eşliğinde gerçekleştirmektir. Deneyimli bir rehber eşliğinde gerçekleştirilecek bir yürüyüş yeni başlayan kişiler için daha uygun olacaktır. Bir diğer etmen ise doğa yürüyüşüne başlayanların daha kısa süreli ve mesafeli yürüyüşler ile başlamalarıdır. Yeterli bilgi, deneyim ve donanıma sahip olunduğu takdirde doğa yürüyüşü tek başına da yapılabilir. Bu kapsamda, tek başına yürüyecek kişi kampçılık, doğada yön bulma, yük ile uzun mesafeler katedebilme, farklı hava koşullarına uyum sağlayabilme ve ilk yardım gibi konularda bilgi birikimi ve becerilere sahip olmalıdır.

Türkiye’de yürünebilecek kısa ve uzun doğa yürüyüş rotaları hangileridir?

Türkiye’nin her bir köşesinde doğa yürüyüşü yapılabilecek pek çok rota bulunmaktadır. Türkiye’de günübirlik doğa yürüyüşleri (hiking) yapabileceğiniz rotalar arasında Belgrad ormanı, Ballıkayalar kanyonu, Uludağ ve Bafa Gölü çevresi bulunuyor. Türkiye’nin başlıca uzun doğa yürüyüşü (trekking) rotaları arasında ise Likya Yolu, Karia Yolu, St. Paul Yolu, Frig Yolu,Hitit Yolu, Kaz Dağları, Aladağlar, Bolkarlar ve Kaçkar Dağları bulunuyor.

Her ne kadar yukarıdaki doğa yürüyüşü rotalarını kısa ve uzun diye gruplamış olsak da uzun doğa yürüyüşü rotalarını etaplarına bölerek kısa doğa yürüyüşleri yapmanın mümkün olduğunu da unutmamak gerek. 

Örneğin;

• Karia Yolu / Datça Yarımadası bölümünün Datça - Eski Knidos etabı
• Likya Yolu’na bağlı Olimpos - Adrasan etabı
• Likya Yolu’na bağlı Cennet Koyu - Korsan Koyu etabı
  

uzun doğa yürüyüşü rotalarının kısa etapları arasındadır ve rotalar günübirlik doğa yürüyüşleriyle tamamlanabilirler.

İlginizi çekebilir: Karia Yolu - Bozburun Yarımadası 

Doğa yürüyüşü ekipmanları nelerdir? Özel ekipman gerekli midir? 

Doğa yürüyüşleri için ihtiyacınız olan iki temel malzeme bulunuyor: ayak bileğini saran bir yürüyüş botu (veya kişinin deneyimine göre alternatif ayakkabılar, örneğin arazi koşu ayakkabıları) ve hem rahat hem de terlediğinizde çabuk kuruyabilecek sentetik kıyafetler. Bunların haricinde doğa yürüyüşünde gerekli malzemeler arasında yürüyüşünüzü kolaylaştıracak baton, güneşten koruyacak bir şapka ve güneş gözlüğü, rota takibini kolaylaştıracak akıllı bir cihaz (GPS, cep telefonu) veya topografik harita gibi diğer malzemeler de sıralanabilir. Uzun bir doğa yürüyüşü (trekking) planlıyorsanız kamp malzemeleri (çadır, mat, uyku tulumu) ve hem tüm eşyalarınızı koyabileceğiniz büyüklükte hem de size uyan rahat bir sırt çantası ihtiyacınız olacak temel malzemeler arasında sıralanabilir.

Daha detaylı bilgi edinmek için Doğa Yürüyüşü Malzemeleri Akademi yazımıza mutlaka göz atın! 

Baton kullanmak ne işe yarar, baton gerekli midir?

Baton kullanmak, engebeli arazilerde gerçekleştirilen uzun ve kamplı yürüyüşleri kolaylaştırır. Yükün bacaklardan kol ve omuzlara taşınmasını sağlar, ağırlığın dizlere binmesini önler. Baton kullanımı kişisel bir tercihtir ancak yararlarını göz ardı etmemek de faydalı olacaktır. Uzun ve özellikle kamp yükünün de taşındığı yürüyüşlerde ise kişisel olarak tercih etmeseniz bile batonlara bir şans vermek sakatlık riskini azaltacaktır. (Hatta diz problemi olanların baton kullanması elzemdir.)

Daha detaylı bilgi edinmek için Doğa Yürüyüşü Malzemeleri Akademi yazımıza mutlaka göz atın! 

Önerilen  günlük yürüme süresi ya da mesafesi var mı?

Gün içerisinde kat edilecek mesafe ve mesafenin katedilme süresi; arazi, hava koşulları ve kişinin fiziksel yeterliliği gibi etmenler ile değişebilir. Yürüyüşün kaç kişilik ekip ile gerçekleştirileceği de mesafe ve süreyi etkileyebilmektedir. Ayrıca, bu mesafe yürüyüşün hangi amaçla, nerede ve kimler tarafından gerçekleştirildiğine göre de değişebilmektedir. Bu değişkenlerden en önemlisi ve fark yaratanı ise kişinin kondisyonudur. Bu konuda verebileceğimiz en iyi tavsiye ise kişinin uzun yürüyüşlere gitmeden önce kendini farklı tarzdaki (eğimli, düz, engebeli, vs.) 2-3 günlük parkurlarda test etmesi ve kendi yürüyüş planlarını bu testlerden edindiği bilgilere göre yapmasıdır.

Uzun yürüyüşler için antrenman yapmak veya spor geçmişinin olması gerekir mi?

Uzun yürüyüşler yapmak için bir spor geçmişinin olması elzem değildir. Bu noktada uzun yürüyüşler yapmadan önce kişinin kendi seviyesini anlayabilmesi için kısa yürüyüşler yapması ve sonrasında kondisyon seviyesine göre uzun yürüyüşlere gitmesi önerilir. Uzun yürüyüşler için antrenman yapmak ise yine kişisinin seviyesine, deneyimlerine ve becerilerine göre karar verilebilir. Antrenman yapma ve kondisyonunu güçlendirme ihtiyacı duyan kişiler, düzenli kısa yürüyüşler, hafif koşular veya bisiklet gibi kardiyovasküler idmanları tercih edebilir. Üstelik bu tür antrenmanlar farklı kas gruplarını da geliştireceğinden yürüyüşlerde sakatlık riskini azaltacaktır.

Kamp yapmak zorunda mıyım?

Bu sorunun cevabı uzun doğa yürüyüşü rotaları üzerinde bulunan konaklama seçeneklerine göre değişebilmektedir. Hiç kamp yapmadan uzun süre doğa yürüyüşü yapmak isteyen bir kişi, rotası üzerindeki pansiyonları, otelleri, kamp malzemesi sağlayabilen veya ağaç evleri bulunan kamp alanlarını önceden araştırıp yürüyüşünü bu konaklamalara göre belirlediği sürece kamp malzemelerini yanına almadan yürüyüşüne başlayabilir. Yine de her ihtimale karşı bivak torbası bulundurmak faydalı olacaktır. 

Çocuklarla nerelere gidilebilir? 

Kişinin kendi deneyimi ile orantılı olarak çocuklarla her yere gidilebilir. Her türlü malzemenin ve kıyafetin çocuklar için uygun halleri artık mevcut. Hava durumu kontrolü dahilinde çocuklarla son derece keyifli günübirlik yürüyüşler yapılabilir. İstanbul civarında orman yürüyüşleri, Bursa’da Uludağ eteklerinde yürüyüşler (Misi yürüyüş rotaları) seçenekler arasında.

1 hafta veya daha uzun sürecek uzun doğa yürüyüşleri için besin değeri/ağırlık oranı yüksek besin önerileriniz nelerdir?

Uzun yürüyüşlerde eğer birkaç gün içerisinde yerleşim yerlerinden geçilecekse yalnızca aradaki güne yetecek kadar yiyecek almak yük açısından en iyi tercih olacaktır. Besin değeri olarak ise yağ ve kalorisi yüksek olan kuruyemişler ve barlar tercih edilebilir. Keza, şeker alımına da dikkat etmek gerekli, sırf yüksek yağ ile beslenmek yorucu günlerde hazımsızlığa neden olabilir.

Uzun doğa yürüyüşlerinde beslenme konusunda dikkat edilmesi gerekenlerle ilgili daha detaylı bir görüşe sahip olmak için ilgili blog yazımıza buradan ulaşabilirsiniz!

Yanıma kaç litre su almalıyım?

Bu miktar rota üzerindeki su kaynağı noktalarına ve yürüyen kişinin su ihtiyacına göre değişebilmektedir. Eğer rota üzerinde su kaynağı yoksa ortalama bir kişi için 6 saatlik bir yürüyüşte yaklaşık 1.5 litre su yeterli olacaktır. Ancak bu miktarın sıcak mevsimlerde kişinin ihtiyacına göre değişebileceğini akılda bulundurmakta fayda var. Bu sebeple, yürüyüşün süresi ve kişisel ihtiyaç göz önünde bulundurulmalıdır; rota kaynağı üzerindeki su kaynağı bilgisine hakim olunmalıdır. 

Umarız ki bu yazı sizler için faydalı olmuştur. Daha fazlası için Akademi sayfamızı ziyaret edebilirsiniz!